Ανάλυση του Σχεδίου ReArm Europe: Αμυντική Ενίσχυση ή Στρατηγικό Λάθος;

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μαζί με άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, προωθεί το σχέδιο ReArm Europe, ένα μαζικό εξοπλιστικό πρόγραμμα ύψους 800 δισ. ευρώ. Το σχέδιο στοχεύει στην ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας της ΕΕ, καθώς η ρωσο-ουκρανική σύγκρουση έχει αποκαλύψει την εξάρτηση της Ευρώπης από τις ΗΠΑ για στρατιωτικό εξοπλισμό.

---

1️⃣ Τα επιχειρήματα υπέρ του ReArm Europe

🔹 Αντιμετώπιση της αδυναμίας αμυντικής παραγωγής

• Η συνεχής παροχή όπλων στην Ουκρανία έχει φέρει στο φως την ανεπάρκεια των ευρωπαϊκών αμυντικών βιομηχανιών.

• Ο στόχος είναι η αύξηση της ευρωπαϊκής στρατιωτικής παραγωγής ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από τις ΗΠΑ.

🔹 Η αλλαγή στάσης των ΗΠΑ υπό τον Τραμπ

• Ο Τραμπ έχει αποστασιοποιηθεί από την Ευρώπη, ενώ έχει επικρίνει το ΝΑΤΟ και τη χαμηλή στρατιωτική δαπάνη των ευρωπαϊκών κρατών.

• Οι Βρυξέλλες βλέπουν την ανάγκη στρατηγικής αυτονομίας, ώστε να μην είναι ευάλωτες στις μεταβαλλόμενες πολιτικές των ΗΠΑ.

🔹 Ο φόβος μιας ρωσικής επίθεσης

• Ορισμένοι Ευρωπαίοι πολιτικοί πιστεύουν ότι η Ρωσία μπορεί να επιτεθεί στο μέλλον σε χώρες του ΝΑΤΟ.

• Ωστόσο, πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι μια άμεση σύγκρουση ΝΑΤΟ-Ρωσίας θα είχε πυρηνικές συνέπειες, καθιστώντας την εξαιρετικά απίθανη.

---

2️⃣ Το πραγματικό κόστος και τα προβλήματα του σχεδίου

🔴 Απομάκρυνση από πιο κρίσιμες προτεραιότητες

• Το αστρονομικό ποσό των 800 δισ. ευρώ θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας, την κοινωνική πολιτική και την καταπολέμηση της φτώχειας.

• Ο Bas Eickhout, ευρωβουλευτής των Πρασίνων, εξέφρασε φόβους ότι τα κονδύλια θα μετακινηθούν από την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (Green Deal) προς τη στρατιωτική βιομηχανία.

• Το Αριστερό μπλοκ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αντέδρασε έντονα, αναρωτώμενο γιατί οι Ευρωπαίοι πρέπει να πληρώσουν για έναν νέο εξοπλιστικό ανταγωνισμό.

🔴 Οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις

• Η ΕΕ βρίσκεται ήδη αντιμέτωπη με οικονομικές προκλήσεις λόγω του πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης.

• Επενδύοντας τεράστια ποσά σε όπλα, θα μπορούσε να παραμελήσει σημαντικούς τομείς, όπως η καινοτομία, η τεχνολογία και η δημιουργία θέσεων εργασίας.

🔴 Το ερώτημα της ειρήνης

• Αντί να επενδύει στην άμυνα, η ΕΕ θα έπρεπε να επιδιώξει βελτίωση των σχέσεων με τη Ρωσία, όπως αναφέρει το άρθρο.

• Η Ρωσία θα παραμείνει ο μεγαλύτερος γείτονας της Ευρώπης – η συνεργασία θα ήταν πολύ πιο συμφέρουσα από μια συνεχή εχθρότητα.

---

3️⃣ Η στρατηγική εξάρτηση της Ευρώπης από τις ΗΠΑ

📌 Η εξάρτηση της ΕΕ από τις ΗΠΑ δεν είναι μόνο στρατιωτική

• Η αμερικανική επιρροή επεκτείνεται στη διπλωματία, στα think tanks, στην εκπαίδευση, στα μέσα ενημέρωσης και στη γραφειοκρατία της ΕΕ.

• Στην πρόσφατη συνέντευξη Τύπου της φον ντερ Λάιεν, δημοσιογράφοι τη ρώτησαν γιατί συνεχίζει να θεωρεί τις ΗΠΑ "σύμμαχο" παρά τις πρόσφατες εντάσεις.

• Η πολιτική της φον ντερ Λάιεν συχνά χαρακτηρίζεται ως "φιλοαμερικανική", γεγονός που θέτει υπό αμφισβήτηση την πραγματική στρατηγική ανεξαρτησία της ΕΕ.

📌 Η αμυντική αυτονομία δεν αρκεί – η Ευρώπη χρειάζεται μια συνολική ανεξαρτησία

• Ο Γερμανός Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς επιδιώκει τη σταδιακή απεξάρτηση της ΕΕ από τις ΗΠΑ.

• Ωστόσο, η Ευρώπη πρέπει να αποκτήσει οικονομική, ενεργειακή και πολιτική ανεξαρτησία, πέρα από την άμυνα.

---

4️⃣ Η Πράσινη Συμφωνία σε κίνδυνο;

📌 Η ΕΕ έθεσε ως προτεραιότητα την Πράσινη Συμφωνία (Green Deal) πριν από πέντε χρόνια, εμπνέοντας άλλες χώρες να δράσουν κατά της κλιματικής αλλαγής.
📌 Τώρα, όμως, φαίνεται να δίνει προτεραιότητα στην αμυντική πολιτική, γεγονός που προκαλεί προβληματισμό σε ευρωβουλευτές και περιβαλλοντικές οργανώσεις.
📌 Αν το σχέδιο ReArm Europe αναδιανείμει κεφάλαια από τον οικολογικό μετασχηματισμό στη στρατιωτική βιομηχανία, η Ευρώπη κινδυνεύει να χάσει την παγκόσμια ηγεσία της στο κλίμα.

---

5️⃣ Συμπέρασμα: Χρειάζεται ισορροπία μεταξύ ασφάλειας και οικονομίας

✅ Η ΕΕ χρειάζεται να ενισχύσει την άμυνά της, αλλά όχι εις βάρος της οικονομικής και κοινωνικής της ανάπτυξης.

✅ Το σχέδιο ReArm Europe μπορεί να υπονομεύσει την Πράσινη Συμφωνία και τις κοινωνικές πολιτικές, απομακρύνοντας την Ευρώπη από πιο σημαντικές προτεραιότητες.

✅ Η λύση δεν είναι περισσότερα όπλα, αλλά περισσότερη διπλωματία – η ειρηνική συνύπαρξη με τη Ρωσία θα μπορούσε να αποτρέψει συγκρούσεις, εξοικονομώντας πολύ περισσότερα από 800 δισ. ευρώ.

✅ Η στρατηγική αυτονομία της ΕΕ πρέπει να είναι ολιστική – η ανεξαρτησία δεν αφορά μόνο την άμυνα, αλλά και την οικονομία, την ενέργεια και την πολιτική.

🚨 Η Ευρώπη πρέπει να αποφασίσει: Θα επενδύσει στην αειφόρο ανάπτυξη και την ειρήνη ή θα ακολουθήσει μια πορεία στρατιωτικοποίησης με υψηλό κόστος για τις κοινωνίες της;

The author is chief of China Daily EU Bureau based in Brussels.

---